Zorlukları kadar fırsatlarıyla da gelen yeni bir dönem
Mimar Esen Akyar Karoğlu, COVID-19 salgını ile mücadele ettiğimiz ve evlerimizden çalıştığımız bugünlerde yaşam alanlarında yapılacak birkaç düzenleme ile çocukların uzaktan eğitim görürken çalışma ortamlarının nasıl düzenlenmesi gerektiğine dair bazı pratik uygulamalar aktardı. Yeni rutinleri ve günlük yaşamı desteklemek için mimari önerilerde bulunan Esen Akyar Karoğlu’na göre hayat normale döndüğünde bile işe ve eğitime ayrılan zamanın eskisine göre daha büyük bir bölümü online olarak evlerimizde devam edebilir.
Bu zaman dilimini sabır göstererek katlanılacak bir süreç olarak değil de, zorlukları kadar fırsatlarıyla da gelen yeni bir dönem olarak tanımlayan Mimar Esen Akyar Karoğlu’na göre bu sürecin birçok olumlu yanı da bulunuyor: Çocuklarımızla daha fazla birlikte olabilmek, evimizin bir otel olmaktan çıkıp yaşayan bir yer haline gelmesi, zamanımızın eskiden yollarda geçen bölümünün artık bize ait olması bu avantajların bazıları...
Çocuklarla sürekli bir aradayken aynı ortamda çalışmanın da kolay olmadığını vurgulayan mimar, uzaktan eğitimde konsantrasyonu ve verimliliği sağlayabilmek için çalışma ortamlarının nasıl düzenlenmesi gerektiğine dair bazı önerilerde bulunuyor.
Rutinleri Destekleyecek Mekan Kurgusu Yapılmalı
Konsantrasyon ve odaklanmayı sağlayabilmek için çocukların yapılandırılmış zaman dilimlerine yani rutinlere ihtiyacı olduğundan söz eden Esen Akyar Karoğlu çocuk odasındaki çalışma bölümünü uyuma ve oyun köşelerinden ayrıştırmanın oldukça önemli olduğunu dile getiriyor ve ekliyor: “Çalışma bölümü uyku ve oyun bölümlerinden araya bir kütüphane koyarak ayrılabilir. Yatağın merdivenle çıkılacak şekilde üst kotta olup, altında çalışma masasının olduğu çözümler de uygundur.”
Özellikle birkaç çocuğun veya ebeveyn ve çocuğun aynı odada çalışması durumlarında çalışma ortamını kişiselleştirmenin odaklanmaya faydalı olacağını belirten mimar, masalar arasına bir paravan veya bir perde çekilerek kişisel çalışma alanları yaratılabileceğini sözlerine ekliyor.
Mimar Esen Akyar Karoğlu’na göre çalışma ortamının kurgusunu yaparken bir diğer dikkat edilmesi gereken nokta ise mekanda kullanılan renkler. Çocuğun sakin ya da hareketli olmasına göre farklı renk seçimleri yapılabileceğinden bahseden mimar, mavinin konsantrasyon artırıcı ve sakinleştirici, kırmızının ise konsantrasyon arttıran ve uyarıcı bir renk olduğunu dile getiriyor. Daha büyük yaştaki çocuklar için koyu füme renginin de çalışma mekanlarında kullanılabileceğini belirten Esen Akyar Karoğlu üzerine yazılıp silinebilen boyaları da tavsiye ediyor ve ekliyor: “Bu sayede çocuk duvarı bir planlama panosu olarak kullanabilir ya da arada karalamalar yapıp rahatlayabilir.”
Öğrenmeyi Zevkli Kılacak Çalışma Alanları Oluşturulmalı
Mimar Esen Akyar Karoğlu, çocuklar için önceden bir rahatlama, dinlenme ve oyun alanı olan evin, şimdilerde ise aynı zamanda bir okul haline gelmeye başladığını dile getiriyor ve ekliyor: “Çalışma köşesini normalde günde sadece iki saat kullanan bir çocuk için günün büyük bölümünü o köşede geçirmek oldukça zor. Bu nedenle çocuklar için öğrenmeyi zevkli kılacak bir ortam oluşturulmalı. Çalışma köşesinde ufak bir puf ya da koltuk ile bir oturma bölümü, okuldan eve gelen tüm kitap ve kırtasiyenin dağınıklık yaratmadan istiflenebilmesi için bir raf sistemi ya da bir dresuar kullanarak bir depolama bölümü oluşturulabilir.”
Çalışma alanı kurgusu yaparken doğru aydınlatma kullanılması gerektiğini belirten Esen Akyar Karoğlu çalışma masasının mutlaka gün ışığı alan bir noktaya yerleştirilmesi gerektiğini dile getiriyor ve çalışma masasının pencereye dik olarak ya da çalışılırken dışarıya bakacak şekilde paralel olarak yerleştirilebileceğini sözlerine ekliyor.
“Odanın genel aydınlatmasında kademeli ışıklandırma kullanılmalı, çalışma bölümünde mutlaka bir odak ışık, yani masa lambası bulunurken odayı genel olarak aydınlatacak bir sarkıt lamba da olmalı” diyen mimar, uyku ve oyun köşelerinde duvar apliği ya da lambader de kullanılabileceğini aktarıyor ve ampullerin mutlaka LED ve gün ışığı seçilmesi gerektiğini belirtiyor.
“Eğitim tabii ki ekran başında geçiyor. Bu sebeple belki monitörler yenilendi, çocuk odasına printer konuldu, kamera alındı. Kablo karmaşasını gizlemeyi önemsemek gerek. Kablo yığınlarını bir arada bantlayarak mutlaka ya masanın altına ya da dolap arkalarına gizleyin” diyen Esen Akyar Karoğlu küçük bir projektör kullanarak bilgisayar ekranını duvara yansıtmanın da iyi bir çözüm olabileceğinden bahsediyor ve ekliyor: “Hem çocuğun hoşuna gidecektir hem de daha büyük bir ekran olacağı için ve mavi ışığa bakmayacağı için daha sağlıklı olacaktır.”
Aktivite Zamanları da Düşünülmeli
Çocuklar, özellikle ilkokul çağında olanlar, öğrenim gördükleri ve ders çalıştıkları zamanlar dışında aralarda oyun zamanına ihtiyaç duyarlar. Mimar Esen Akyar Karoğlu’na göre evde onlar için eğlenceli olacak oyun ve aktivite köşeleri düzenleyerek boş zamanları da ekran başında geçirmelerine engel olmak ve bedensel olarak aktif ve eğlenceli zaman geçirmeleri için uygun ortamı hazırlamak da oldukça önemli.
“Koridora stickerlarla sek sek alanı yapmak, mekanın büyüklüğü uygunsa salonun bir köşesinde tavandan bir salıncak sallandırmak, bir duvarı da yine yazılıp silinebilir boyalarla renklendirip sadece eğlence ve oyun için ayırmak hem çocuklarınızın hem de evinize renk kattığınız için sizin ruh halinizi yükseltecektir. Evin ortak kullanılan bir noktasında seçeceğiniz bu duvarı, paylaşılacak sorumlulukları listelemek ve günlük plan yapmak için de kullanabilirsiniz” diyen Esen Akyar Karoğlu, bu planlamayla ev işlerini oyun haline getirerek çocuğunuzla birlikte bir aktivite yaparken aynı zamanda çocuklara sorumluluk verip, iş yükünüzü az da olsa hafifletilebileceğinizi dile getiriyor ve ekliyor: “Pandemi günlerinde siz de ofis ve ev işlerinin arasında küçük molalar verip çocuğunuzla koridorda sek sek oynayarak eğlenmeyi unutmayın!”