Kadınların büyük bölümünde hiç bir hastalık söz konusu olmamasına karşın akıntı oluşur.
Vücudumuzun dışa açılan bölümlerinde, bu bölgeyi kaplayan mukoza dokusunun kurumaması ve işlev görebilmesi için mutlaka salgı ile beslenmesi ( ağızda tükrük , burunda burun salgısı, gözde göz yaşı gibi) gereklidir. Fizyolojik akıntı diye tariflediğimiz vajinal salgının özelliği akıntının uzun zamandan beri var olması, hemen her gün bulunması, kokusuz olması ( ancak gün içinde beklendiğinde terle karışip koku yapabilir), renginin şeffaf-beyaz veya açık sarı renkli olması, beraberinde ağrı, idrar yaparken yanma, kanama ve diğer belirtilerden hiç birinin bulunmamasıdır.
Fizyolojik akıntı, rahim ağzı salgılarıyla birlikte kendini sürekli olarak yenileyen vajina dokusundaki artıkların atılmasından ibarettir. Bu açıdan bakıldığında fizyolojik akıntının aslında önemli bir işlevi olduğu söylenebilir. Bu akıntının miktarı rahim ağzında bulunan salgı hücrelerinin sayısı, rahim içi araç kullanımı, kadındaki östrojen ( kadınlık hormonu) miktarı ile doğru orantılıdır.
Bazen fizyolojik akıntı ped kullanımı gerektirecek kadar fazla olabilir. Kadınlar kendi aralarındaki söyleşilerde akıntı düzeyine göre yorum yapmaktadır ancak yukardaki kriterlerdeki vajinal akıntıya bağlı, yıllık rahim ağzı smear kontrolunu yaptıran kişilerde ciddi rahatsızlık beklenmez.
Fizyolojik akıntı adet döngüsünün her gününde var olabileceği gibi yalnızca belli günlerde ortaya çıkabilir. Yumurtlama döneminde rahim ağzından yumurta akı kıvamında, lastik gibi uzayabilen berrak bir sıvı salgılanır ve bu sıvı kadın tarafından çoğunlukla hissedilerek "akıntı" olarak nitelendirilir.
ÖNEMLİ: Akıntının özellikleri yukarıdakilere uymuyorsa bu sizde bir sorun olduğuna işaret edebilir. Özellikle yeni başlayan, yani alışkın olmadığınız bir akıntı söz konusuysa doktora başvurmalısınız.
Fizyolojik Olmayan Akıntılar
Yeni ortaya çıkmış, koyu sarı, yeşil, kahverengi renkli, kanlı, köpüklenen, kötü kokulu, beyaz, peynir kesiği şeklinde beraberinde ağrı, idrar yaparken yanma, ilişki sırasında yanma ve ağrı, normal dışı kanama gibi belirtilerle seyreden bir akıntı çoğu durumda bir genital sistem sorununa işaret eder ve mutlaka doktor değerlendirmesi gerektirir. Çoğu durumda neden bir genital enfeksiyondur.
Akıntının kaynağı olan genital enfeksiyon çoğu durumda vajinaya sınırlı iken (vajinit), bazı durumlarda rahimağzı enfeksiyonu (servisit) veya genital sistemin daha üst bölgelerini tutan bir pelvik enfeksiyon söz konusu olabilir.
Vajinitler genital hijyenin bozulmasına neden olabileceklerinden ve özellikle de gebelik döneminde yaratmaları muhtemel sorunlar nedeniyle genellikle tedavi edilmeleri önerilen enfeksiyonlardır.
Servisit nedeni olan bakteriler üst genital kanala sıçrayarak daha ciddi enfeksiyonlara neden olabileceklerinden mutlaka tedavi edilmelidirler.
Pelvik enfeksiyonlar tüplerin tıkanmasına ve abse oluşumuna neden olabileceklerinden her zaman ciddiye alınmalıdırlar.
Enfeksiyon dışında, ender görülse de özellikle rahimağzındaki kanser öncüsü lezyonların ve kanserlerin de yalnızca akıntı şeklinde belirti verebileceği unutulmamalı ve akıntının nedeninin aydınlatılması için kısa zamanda doktora başvurulmalıdı
Önemi
Vajinit enfeksiyöz bir organizma nedeni ile oluşmuşsa rahimden fallop tüplerine ve yumurtalıklara yayılabilir. Kronik pelvik ağrıya, kısırlığa neden olabilir. Hamilelik sırasında olan enfeksiyonlar çocuğun erken ve düşük kilolu doğmasına neden olabilir.
Belirtileri
Vajinitte genelde kaşınma ve yanma olur, ayrıca akıntı da olabilir. Kızarma ve şişme daha ender olur. Bazı enfeksiyonlar cinsel ilişki ve işemeyi acılı yapabilirken bazıları ise çok az bir belirti gösterebilir. Bazı enfeksiyonlar tedavi edilmedikleri takdirde ciddi komplikasyonlara yol açabilirler. Bu belirtilerin çeşitli nedenleri olabileceği için bir doktora danışılması gereklidir.
Kandida Vajiniti: genelde beyaz, sulu peynir görünümlü bir akıntıya neden olur. Genital bölgede kızarma ve şişme olur.
Atrofik vajinit: genelde kokusuz olur, hemen hiç akıntı yoktur, vajina kuru, cinsel birleşme acılı olur. Bu belirtiler genelde menopoz sırası ve sonrasındaki hormon değişiklikleri yüzünden olur.
Bakteriyel vajinit: Gardnerella genelde balık kokulu bir akıntıya neden olur. Akıntı beyaz, gri veya sarımsı olabilir. Kaşınma ve iritasyon olur ama cinsel birleşmede acı olmaz.
Trikomonas vajiniti: Trichomonas vaginalis balık kokulu, yeşilimsi sarı, bol akıntıya neden olur, işemek ve cinsel birleşme acılı olur, dış genitallerde enflamasyon olur.
Herpes: genelde enfeksiyon bir hafta sonra genital bölgede su kabarcıkları olarak görünür. Ağrı, bezelerin şişmesi ve ateş vardır. Kabarcıklar acılıdır, yaklaşık üç haftada iyileşirler.
Bazı vajinal enfeksiyonlar cinsel yolla aktarılır. Bunlar arasında klamidya enfeksiyonları, herpes, frengi, belsoğukluğu ve trikomoniyaz sayılabilir.
Tedavi
Bakteriyel vajinit antibiyotikle tedavi edilir. Cinsel yolla geçmişse eşin de tedavisi gerekir. Sıkı ve nem tutan iç çamaşırlardan kaçınılmak gerekir.
Mantar enfeksiyonu antimantar ilaç kullanımı ile tedavi edilir. Bu ilaçlar genelde reçetesiz satılır. Ancak belirtilerin nedeni mantar değilse bu ilaçların kullanımı asıl tedaviyi geciktirmek ve komplikasyon riskini artırmaktan başka bir işe yaramaz. Tedavi sırasında cinsel ilişkiden kaçınılmalıdır.
Sürekli tekrar eden vajinal enfeksiyonlarda, proflaksi ( koruyucu) tedavi önerilir, süresi 3-6 ay arasında değişir.
Korunma
- Bir çok cinsel yolla bulaşan hastalıklar, preservatif kullanımı ile engellenbilir.
- Mantar nemli ortamda büyüdüğü için genital bölgenin kuru tutulması gerekir. Sıkı, dar, hava aldırmayan kıyafetlerden sakınılmalı, ıslak mayoyla oturulmamalı, pamuklu iç çamaşırı giymeli, giyinmeden evvel genital bölge iyice kurutulmalıdır.
- Tuvalet temizliğinde bağırsakta bulunan bakteri ve mantarların vajinaya geçmemesi için önden arkaya doğru silinmeli.
- Alerjik vajinitten sakınmak için kokulu, parfümlü tuvalet kağıdından, kokulu ve renkli sabundan, kokulu veya deodorant içeren hijyenik bağları kullanılmamalı. Köpüklü banyo, hijyenik kadın spreyleri ve vajinal duşlar da kullanılmamalıdır.
- Genital bölge duru su ile temizlenmeli ve vajenin ph dengesine uygun temizleyiciler kullanılmalı, ilişki sonrasında vajina içerisisu ile temizlenmemeli